Op het
drukke marktplein van een stad, met prachtige oude panden en grachten zat een man
op een bankje die er uitzag als een oude Griekse wijsgeer. Hij was nog maar net
aangekomen en had amper tijd gehad om zich te oriënteren toen er al enige
nieuwsgierige stedelingen op hem afliepen. Een van hen vroeg wanneer hij ging
optreden want zoals gewoonlijk waren er regelmatig artiesten die een act in de
open lucht gaven. Plotseling richtte hij zich tot mij en vroeg of ik hem iets
meer kon vertellen over het leven in deze tijd.
Hoewel ik het niet direct
durfde te vragen had ik een vermoeden dat ik met iemand te doen had uit een ver
verleden. Hij stond op en we liepen weg de straat in zodat we de al te grote
drukte achter ons lieten. Uit zijn verhaal maakte ik op dat hij goed op de
hoogte was van de problemen waarmee we nu te kampen hebben. ‘Het is erg
interessant om te zien dat de mens zo’n enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt,
maar die kent nu ook steeds meer schaduwzijden’, zei de wijsgeer. Hij vroeg
zich af of de intuïtie van de homo sapiens niet meer goed werkte, want deze zou
hem toch duidelijke signalen moeten geven dat hij recht op een muur afrijdt.
Mijn antwoord was dat de meesten van onze soort zeker dat gevoel hebben maar
dat het tevens moeilijk is om werkelijk te veranderen. De aansturing van mensen
in de hele wereld is economisch gericht en het moet allemaal steeds groter en
meer worden. Daarnaast moeten we ons nog afvragen of de mens wel een vrije wil
heeft en dat geen verbeelding is. Wat zijn de oorzaken van de acties die we
ondernemen.?’ Inmiddels waren we een café binnengelopen. Aan de bar bevond zich
iemand die door de kleding die hij droeg niet de indruk wekte arm te zijn. Hij
keek naar de gast die ik had meegebracht en schrok alsof hij een geest zag.
‘Ik
moet zeggen dat u een uitstekende vertolker bent van iemand uit een andere tijd
als u tenminste nog iets zinnigs kunt zeggen’, was zijn reactie. Nadat mijn
‘Socrates’ had gevraagd of hij het genoegen had met een gezagsdrager, begon de
man op de kruk wat ongemakkelijk heen en weer te wiebelen. ‘Ik heb inderdaad
bepaalde bevoegdheden, maar zeg wat je wilt weten’. Het leek of 2500 jaar geen
invloed hadden gehad op de scherpte van de geest van de plotselinge
verschijning. ‘Wat is het belangrijkste criterium bij de beoordeling van de
hedendaagse mens’, kwam naar boven borrelen. ‘Tja, je moet een goede opleiding
hebben genoten, maar in het algemeen is het uiteindelijk de financiële positie
waarin je verkeert.
Deze bepaalt of je echt kunt deelnemen aan de maatschappij.
Op alle gebieden is dit van doorslaggevende betekenis geworden en zelfs een
leven wordt langzaamaan in geld uitgedrukt. Het systeem zal uiteindelijk
vastlopen, de grondstoffen opraken en het leefmilieu bezwijken’. ‘Als u dat allemaal zo goed weet waarom doet
niemand daar dan wat aan? In de jacht naar geld zal uiteindelijk niemand zich
meer iets aantrekken van morele richtlijnen en zal de ene helft van de
bevolking en hun leiders de andere helft trachten te beroven’. De man op de kruk dacht even na en kwam tot de
conclusie dat door de blinde jacht op roem en rijkdom er maar weinig mensen
waren die zich echt wilden aanpassen.
Dat hoefde ook niet want geld werd gezien
als het meest geliefde medicijn tegen alle maatschappelijke kwalen. Dit zou de
mensen van de ondergang moeten redden. Meer technologie waarmee uiteindelijk de
natuur zou worden bedwongen. We gaan zelfs de dood overwinnen. ‘Haha, lachte
onze vriend uit het verleden, ‘dat is al zolang het idee geweest, maar toen had
het door de kleine omvang nog iets magisch. Nu is dat wel wat anders. Voor het
eerst verandert de aarde drastisch door menselijk toedoen op een enorme schaal
en in een moordend tempo’. De man aan de bar stond op want de confrontatie werd
hem te veel.
‘Luister’, ze hij, ‘een verandering moet van onze leiders komen en
die leven er nog steeds lustig op los. Wat kun je dan van de gewone burgers
verwachten’. De wijze verschijning maakte hierop duidelijk dat alleen een nieuw
massaal gevoel de mensen zou kunnen redden. ‘Er komt een tijd dat jullie met 10
miljard mensen hier moeten leven. Heb je enig idee hoe dat kan met het systeem
dat door jullie nu nog steeds wordt geprezen? Op dat moment zag ik een paar jongens
wegrennen die iets voor de ingang hadden gelegd. Wat volgde was een enorme
explosie. Glassplinters en brokken steen vlogen voorbij. Toen de rook was
opgetrokken waren de filosoof en de barman verdwenen en zag ik de wekker op het
nachtkastje staan. Een nieuwe dag was aangebroken om na te denken over deze
bijzondere droom.
Wim Verhoeven
email : verhoevenkoffiekring@tele2.nl
