De man die
de tijd van de grote gezinnen en de vroegere armoede of sobere levensstijl
heeft meegemaakt zoekt naar woorden voor de huidige tijd. ‘De kosten van
levensonderhoud zorgen ervoor dat ik steeds moet denken aan financiële zaken’.
Door het oude plichtsbesef om als vanzelfsprekend te voldoen aan de plichten, voelt hij zich ingeperkt. ‘Aan de gewone
waarden van het leven kom je niet meer toe’. Anderen constateren hier aan tafel dat normale
menselijke waarden als het ware opgezogen worden en dat de bodem onder een
sociale, rechtvaardige maatschappij langzaam verdwijnt.
Iemand met een kind van
5 jaar maakt zich ernstig zorgen en denkt dat de richting die we op zijn gegaan
niet houdbaar is. Zijn zoon zal volgens hem een enorme crisis tegemoet gaan. Gewone burgers die zich door hun intuïtie laten leiden en zien dat ze in
een onsamenhangende wereld met steeds meer hebzucht terecht zijn gekomen. De
vrije markt stimuleert het individu, het bezit oneindig te vermeerderen, zodra
het hiertoe in de gelegenheid is. Dit
proces versnelt zichzelf steeds meer en zorgt er tevens voor dat er geen doel
meer is. Het gaat alleen maar om een zuivere materiële verrijking, zonder een
bewustzijn van de echte gevolgen.
De reclameboodschappen zeggen dat je zonder
het nieuwe product, dienst of reis niet gelukkig kunt worden. ‘Mens en machine
worden één’. Steeds fijnmaziger wordt de
burger-pakezel die zelf een verdienmodel is geworden, aangezet om zichzelf te
exploiteren, omdat hij anders niet kan deelnemen aan het beloofde ‘paradijs’.
Als hij hieraan voldoet wil dat niet zeggen dat hij automatisch dat krijgt
waarvoor hij zich heeft ingezet. De beloning kan dusdanig zijn dat diensten en
producten voor hem of haar een utopie zijn. De vrije markt zoekt de grenzen op
van de winstmaximalisatie. Dat betekent dus dat voor de burger noodzakelijke dingen
zoals bijvoorbeeld wonen en zorg onder druk staan.
Volgens mijn
gesprekspartners kunnen velen worden afgesneden van voorzieningen als dit
systeem zich zo blijft ontwikkelen. Een buitenlandse vastgoedmaatschappij koopt
volgens een bericht op 28 maart, 9544 Nederlandse huurwoningen onder het motto
dat de Nederlandse markt interessant is. Dit wegens het woningtekort en men
denkt daarom jaarlijks de huren (flink) te kunnen verhogen. ‘Amsterdam vreest dat onder druk van de markt
de maatschappelijke- en zorgfuncties verdwijnen’ en wil zelfs ingrijpen volgens
een bericht van 22 maart in het NHD. Het ingrijpen van de overheid bij KLM is
uit economische motieven gedaan, maar bij andere schadelijke ontwikkelingen is
dit veel minder te verwachten.
De mensen aan tafel wijzen op de tragische
beelden en berichten over schadelijke stoffen zoals de onkruidverdelger
Glyfosaat, de strijd tegen de tabaksindustrie met 20.000 doden per jaar en de berichten
met name uit Amerika over de mogelijke schadelijkheid van de 5G technologie.
Het zijn topjes van de ijsberg. Dicht bij huis blijkt een biomassacentrale te
verrijzen die volgens een persbericht het predicaat ‘echt smerig’ heeft gekregen. Een waanzinnig circus
ontvouwt zich waarbij een groene ontwikkeling lijkt te veranderen in een vervuiler
met de nodige gezondheidsschade.
In de kern lijkt de burger alleen belangrijk
om zijn stem uit te brengen, daarna nemen economische belangen het over en is
de interesse in de pakezel verdwenen. Deze loopt het risico steeds meer te
worden blootgesteld aan de gevaren van ongecontroleerde economische belangen.
Wim Verhoeven
verhoevenkoffiekring@tele2.nl
