zondag 8 april 2018

SOLDAAT VAN DE ECONOMIE


Het publiek klapt voor de enorme acteerprestatie van de hoofdrolspelers. De voorstelling gaat over een samenleving, waar geld de belangrijkste maatstaf is geworden. ‘We moeten meer tijd voor elkaar nemen, tijd om te luisteren en onze culturen met elkaar te delen’, zegt een prins. De zaal luistert ademloos als een prinses zegt: ‘Ik vind dat alles begint met gunnen. Als we elkaar meer zouden gunnen komt alles goed’. Het zijn deze fijngevoelige uitspraken die als muziek in de oren klinken. Plotseling verschijnt een eerste minister in het stuk en start een dialoog met de adellijke personen. 


‘Uw uitspraken zijn zeer juist geformuleerd hoogheden. Het zijn vooral de burgers die iets kunnen doen aan het morele verval dat wij meemaken en derhalve goed om te gaan met de prachtige individuele vrijheid die ze hebben. Dan zien we ex-bewindslieden die allen vertellen over het goede dat zij hebben bereikt. Het opheffen van het ziekenfonds, de verbetering van achterstandswijken, de situatie op de woningmarkt, de gaswinning in Groningen, noem het maar op. De premier benadrukt nog eens dat de economie geweldig draait. 

De groei bedraagt maar liefst 2% en geeft aan dat dit de juiste richting is. ‘Zolang iedereen blijft consumeren kunnen we dit systeem van het grote geluk overeind houden en zullen de mensen zeer tevreden zijn. Ook andere machthebbers die inmiddels zijn aangeschoven beamen dit. De muziek die nu wordt gespeeld krijgt een dreigende toon en te midden van het tumult zakt iemand via een touw naar beneden en belandt midden op het podium. ‘Waarom bent u zo tevreden met uzelf’, vraagt de man die er uitziet als de Griekse filosoof en beweert dat hij de ‘ leer van het midden’ aanhangt. 

De premier, geschrokken van deze wilde interruptie, begint te begrijpen dat hij dit keer serieus zal worden aangesproken. ‘We volgen een koers die algemeen aanvaard is en bovendien heeft de bevolking ons gekozen’, komt er na enige aarzeling uit. ‘Aha’, antwoordt de neergedaalde, ‘maar is het niet zo dat heel veel mensen ziek worden van een systeem dat steeds meer aan de onzichtbare hand van de markt overlaat. Burn-out, depressie, chronisch zieken, zelfmoord, getalsmatig stijgend en dus geen zaken waar je vrolijk van wordt. Aan de 'soldaat' van de economie, de huidige werknemer, worden hoge eisen gesteld, die hij of zij zichzelf derhalve ook tracht op te leggen. Hetzelfde geldt in sociaal opzicht. Dit betekent dat voor steeds meer mensen, zeker op dit gebied, het leven eerder een last is dan dat het vreugde brengt.

Mensen in de zorg zijn op sommige plekken stopwatch werkers geworden, in het algemeen is de druk op mensen toegenomen, het vliegverkeer wordt ondraaglijk, de wegen zullen dichtslibben. Je struikelt over de supermarkten met een absurd assortiment. Uw maatschappij is ook aan het ontmenselijken. Als een werkneemster van een supermarkt haar baas belt om te melden dat haar vader is overleden wordt zij niet gecondoleerd. De enige vraag die dan gesteld wordt is: hoe lang ben je afwezig!!

Materialisten zoals u die deze richting aanhangen geloven dat iedereen ernaar moet streven de top van de berg te bereiken, omdat het uitzicht daar zo mooi is. Maar geloof me halverwege is het ook fantastisch en heb je op die plek bovendien meer rust. Als deze race naar het zogenaamde geluk zo geweldig is, waarom zijn er dan zoveel excessen?’.  Uw rechterlijke macht staat deze zomer vollere vliegtuigen en nog eens 2500 starts en landingen extra toe, de megastallen mogen meer ammoniak uitstoten.

Gaat de transitie naar duurzaam, waarvoor de bevolking diep in de buidel moet tasten wel helpen zonder drastische beperking van consumptie en productie?’ ‘Wij houden ons aan de richtlijnen en zijn in die zin het groenste kabinet ooit. Bovendien hebben we met regels uit Brussel te maken’, is het antwoord. ‘Ja ja, antwoord onze wijze vriend. ‘Maar het is de vraag of de natuur u niet gaat inhalen. Kijk naar resistente bacteriĆ«n die zich door het vele reizen in de ziekenhuizen hier nestelen. Zij reizen zelfs van Pakistan en India naar Zaandam.

Even later verschijnt een koor van mensen die hoge eisen aan zichzelf stelden, het pad omhoog volgden zoals het voorgeschreven wordt en terugvielen. Het prachtig gezongen ‘genoeg is genoeg’ geeft het juiste signaal af.  De wijze richt zich opnieuw tot de machthebbers. ‘Iets dat ontspoord is kan alleen weer in het gareel worden gebracht als iedereen zich daar bewust van is. Uw propagandamiddelen zoals ontelbare reclames en mediaberichten zijn veelal gericht op vergroting van het verbruik. 

Het zou van wijsheid getuigen als u het goede voorbeeld geeft en accepteert dat de consumptie drastisch moet worden ingeperkt. Zonder dat krijgt het woord groen een nietszeggende betekenis’.  In de zaal barst een enorm applaus los. Het lijkt of het publiek het heeft begrepen.

Wim Verhoeven
verhoeven@tele2.nl