In een discussie wordt de vraag gesteld of de euro nog wel
waarde heeft. Er is een enorme hoeveelheid geld door de Europese Centrale Bank
gecreëerd, dus op zich is het een goede vraag. Verschillende bronnen melden dat
de ECB een paar duizend miljard euro aan obligaties op haar balans heeft staan.
We lezen ook dat de operatie van die monetaire verruiming volgens deskundigen
vooral goed uitpakt voor landen met grote tekorten en hoge staatsschulden.
Hoewel de mensen hier aan tafel geen financiële experts zijn begrijpen ze maar
al te goed wat de gevolgen kunnen zijn als je de hoeveelheid geld die in omloop
wordt gebracht vergroot. Ze denken dat het minder waard zal worden.
Ogenschijnlijk is dit niet te zien aan de koersen van de diverse munten en de
officiële inflatiecijfers. De gesprekken die ik op verschillende plekken voer
wijzen echter in een andere richting.
Een mevrouw met een bescheiden pensioen
en dito leefstijl geeft aan dat de grens is bereikt. De kosten van
levensonderhoud zijn zodanig gestegen dat zij vreest de volgende ronde van een
huurverhoging in figuurlijke zin niet te overleven. Een man op leeftijd vindt
dat bepaalde groepen zoals ouderen het ‘afval’ van de samenleving zijn geworden.
Overal kom ik dezelfde verhalen tegen, maar het betreft zeker niet alleen
ouderen, zoals bijvoorbeeld jonge mensen die inwonen en geen ouders hebben met
een ‘jubelton’ om een huis te kunnen kopen en ook niet kunnen huren.
Wat vooral
opvalt is dat mensen constateren dat je van de een op de andere dag aan de
verkeerde kant kunt zitten, dus in financiële problemen kunt komen. ‘Ik werd
ziek en kreeg binnen een maand nog maar 70% van het loon’. De kosten zijn
inmiddels zo absurd en velen zijn zo afhankelijk van dubbele inkomens dat als
er een wegvalt er een groot probleem kan ontstaan. De weg naar de financiële
afgrond gaat razendsnel.
Op 17 augustus bevestigt de economische pagina van het
NHD het beeld. Voor het eerst worstelen tweeverdieners met een modaal salaris
met hoge woonlasten, oplopende prijzen en zware belastingdruk. De woorden ‘voor
het eerst’ wijzen op een dramatische verandering. Aan de kant van de burger
vindt zelfs een verlaging plaats: pensioenen worden al jaren niet geïndexeerd
en cao’s worden gewoon versoberd.
Een jong stel dat ik op mijn pad tegen kom
verdient domweg niet genoeg om iedere maand de financiële eindstreep te halen.
De glimlach van Draghi doet denken aan die mysterieuze van de Mona Lisa. Hij
lijkt zijn doel te hebben bereikt. Sommige landen zullen hem als een held zien.
Zien we hier nu de gevolgen? Is de euro in theorie sterk maar voor ons in
werkelijkheid desastreus? Voor de gewone mensen is het duidelijk.
Ja, het wordt
onbetaalbaar en onzekerheid en stress nemen toe. De ‘vooruitgang’ waarbij de
negatieve effecten op de koop toe worden genomen zien we nu terug bij de mens
zelf, die worstelt met iets dat voor hem ongrijpbaar is. Hij is als het ware
gereduceerd tot een bruto nationaal product, dat de belangrijkste aanduiding is
geworden voor welvaart maar niets met welzijn heeft te maken. De glimlach van
Draghi kan een hele dure worden.
Wim Verhoeven